اين خيابان به دستور شاه طهماسب صفوي در شمال محله شهرستان قديم يا حصار شاپور، همزمان با ايجاد جعفرآباد يعني عمارت و خانه‌هاي دو طرف اين خيابان و باغ سعادت‌آباد و عمارت دولتخانه و حرمسرا و باغ‌هاي شرقي و غربي عمارات مذکور احداث شده است.
ظاهرا نام خيابان از نام محله‌اي به نام خيابان در هرات گرفته شده که شاه طهماسب در دوران وليعهدي در آن ساکن بوده است.
در زمان شاه صفي خيابان را از سوي جنوب امتداد داده و به گورستان جنوب شهر قزوين (گورستان کُهَنبر) رسانده‌اند.
بعدها نام اين خيابان بر قسمتي از محله شهرستان قديم اطلاق شد و اين بخش از شهر قزوين را محله خيابان ناميدند.
در زمان ناصرالدين شاه به مباشرت سعدالسلطنه که بعدها حاکم قزوين شد، در قسمت جنوبي خيابان يعني از مقابل مسجد جامع قزوين تا چهار راه سپه کنوني، مهمانخانه بزرگ قزوين و چاپارخانه و تلگرافخانه هند و اروپا ساخته شد و خيابان سپه را از شرق مهمانخانه در معبر باريکي به خيابان طهران (تهران قديم کنوني) متصل ساختند که هم اکنون محل بارفروشان است.
اين مهمانخانه و چاپارخانه در سال ۱۳۱۰ خورشيدي خراب شد و سبزه ميداني بر جاي آن ساخته شد که به سبب بي‌آبي مخروبه ماند و بعداً با رسيدن خط آهن به قزوين و بنا شدن ايستگاهي در جنوب شهر، خيابان سپه را تا ايستگاه ادامه دادند و سبزه ميدان مذکور و قسمتي از کاروانسراي سعدالسلطنه که در ضلع جنوبي خياباني که از دروازه طهران تا سلامگاه شاهزاده حسين امتداد داشت واقع بود، از ميان رفت.
خيابان سپه قزوين به عنوان نخستين فضاي شهري که ماهيتي متفاوت با ميدان‌ها و ميدانچه‌ها و يا گذرهاي فاقد طراحي داشته است و بيشتر به عنوان مسيري مستقيم و طراحي شده براي رفت و آمد شناخته مي‌شود.
اين محور در دوره صفوي و در دوره پايتختي شهر قزوين از محل سردر عالي‌قاپو تا موضع تقريبي مقابل مسجد جامع احداث شده است.
پس از آن و با انتقال پايتخت به اصفهان نمونه تکامل يافته‌تر آن در اين شهر با عنوان چهارباغ ساخته شد.
بنابراين اطلاق عنوان «نخستين خيابان ايران» به اين محور منطقي به نظر مي‌رسد.
/120
انتهای پیام/
